Mauzoleum Żołnierzy Niemieckich we Włocławku


Mauzoleum Żołnierzy Niemieckich we Włocławku to interesujący zabytek, który zasługuje na szczegółowe omówienie. Obiekt ten usytuowany jest na terenie cmentarza komunalnego w mieście Włocławek i stanowi ważny element pamięci o wydarzeniach I wojny światowej.

Warto zaznaczyć, że mauzoleum, pomimo upływu lat, pozostaje świadectwem historii i szacunku dla żołnierzy niemieckich, którzy oddali życie na polu bitwy. Niestety, częściowe zniszczenie tej struktury jest widoczne, co wzbudza refleksję na temat konieczności ochrony dziedzictwa kulturowego.

Tło historyczne

W historycznym kontekście wydarzeń związanych z Włocławkiem należy wskazać, że 21 września 1914 roku do miasta wkroczyły wojska niemieckie. Niezbyt długo później, 7 listopada, miejsce to zostało odebrane przez Rosjan. W dniach 11-13 listopada miała miejsce bitwa pod Włocławkiem, która miała kluczowe znaczenie w tym okresie. W wyniku tych działań, 12 listopada, Włocławek został ostatecznie opanowany przez wojska niemieckie.

Miasto pozostało w ich rękach aż do zakończenia I wojny światowej.

Budowa mauzoleum

W początkowej fazie upamiętniania żołnierzy niemieckich, którzy zginęli podczas walk o Włocławek, pierwszy pomnik został wzniesiony na terenie cmentarza wojennego, który obecnie już nie istnieje, zlokalizowanego na Zazamczu. Pomnik ten przyjął formę kamiennego obelisku, symbolizującego hołd dla poległych.

Następnie, w 1915 roku, na terenie cmentarza ewangelickiego, który obecnie jest częścią cmentarza komunalnego, zbudowano mauzoleum. Uroczystość odsłonięcia tego obiektu miała miejsce na początku 1915 roku, stając się ważnym wydarzeniem w lokalnej historii oraz w pamięci o poległych.

Wygląd

Podstawowy element konstrukcji obiektu stanowią trzy kamienne płyty, z każdą z nich stopniowo malejącą. Czwarta, będąca najmniejszą, lecz zajmującą najwyższą pozycję, to postument, na którego ścianach umieszczono cztery tablice. Pierwsza z nich, znajdująca się na południowej ścianie postumentu, nosiła napis „Unsern Helden 1914-1915” (w tłumaczeniu „Naszym Bohaterom 1914-1915”), a nad tym napisem znajduje się stylizowany krzyż.

Kolejne trzy tablice zawierały imiona i nazwiska żołnierzy niemieckich, którzy polegli w walkach o Włocławek. Na postumencie widnieje również figura woja, wykonana z piaskowca, trzymającego tarczę oraz miecz, zwróconego w stronę południową. Ta imponująca figura jest otoczona przez cztery kolumny, które podtrzymują strop mauzoleum.

Wewnątrz stropu zastosowano niebieską farbę, na której dostrzec można rozgwieżdżone niebo. Z kolei po południowej stronie stropu umieszczono napis „Gott mit Uns” (czyli „Bóg z Nami”). Na stropie znajdują się również trzy zmniejszające się stopnie, a na szczycie umieszczony jest metalowy orzeł z rozpostartymi skrzydłami. Całość mauzoleum jest otoczona metalowym ogrodzeniem, co dodaje mu jeszcze większej godności.

Historia

W latach 1915–1918 miały tu miejsce uroczystości, które oddawały cześć poległym żołnierzom. Po zakończeniu I wojny światowej, w latach 1918–1939, opiekę nad mauzoleum sprawowali lokalni ewangelicy, którzy byli pochodzenia niemieckiego. W obliczu wybuchu II wojny światowej, miejsce to przeszło pod kontrolę władz okupacyjnych, co miało znaczący wpływ na jego stan.

Po zakończeniu działań wojennych, 11 lutego 1945 roku, podczas ceremonii pogrzebowej żołnierzy Armii Czerwonej, którzy zginęli we Włocławku, doszło do tragicznych wydarzeń. Tego dnia doszło do dewastacji ewangelickiej części cmentarza komunalnego, której ofiarą padło także mauzoleum. Na skutek tego incydentu zniszczeniu uległy nie tylko figura żołnierza, ale także tablice oraz metalowy orzeł. W rezultacie mauzoleum pozostaje w tym zdewastowanym stanie do dziś.

Przypisy

  1. Krzysztof Kaliszewski, Tomasz Rojewski, Andrzej Winiarski: Ukłony z Włocławka. Włocławek: 2005 r., s. 82. ISBN 83-89836-30-0.
  2. Tomasz Wąsik, Jan Sieraczkiewicz: Włocławski Cmentarz. Włocławek: 2001 r., s. 12. ISBN 83-88115-42-1.

Oceń: Mauzoleum Żołnierzy Niemieckich we Włocławku

Średnia ocena:4.84 Liczba ocen:21