Kazimierz Brodzikowski

---

Życiorys

Urodził się jako syn Aleksandra i Stefanii z Jarzynów. Swoje dzieciństwo spędził we Włocławku, gdzie zakończył naukę w szkole realnej. W czasie edukacji był aktywnym członkiem Związku Młodzieży Postępowo-Niepodległościowej, co doprowadziło do jego aresztowania i krótkoterminowego osadzenia w więzieniu. Maturę zdał w 1914 roku, po czym zdecydował się na studia na prestiżowych uczelniach, takich jak Uniwersytet Warszawski oraz Uniwersytet Jagielloński. W 1916 roku przystąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej, a podczas wojny polsko-bolszewickiej brał aktywny udział w walkach np. o Przemyśl.

W latach 1920–1921 uczęszczał do Warszawskiej Szkoły Dramatycznej, a następnie uczył się w Instytucie Reduty w latach 1922–1923. W 1922 roku zdał egzamin aktorski w ZASP. W kolejnych latach, oprócz występów w Warszawie i Wilnie, grał na różnych scenach teatralnych, w tym w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Warszawie (1923–1924), Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1926-1927), Teatrze Nowym w Poznaniu (w latach 1927–1929 oraz 1931–1932, 1933), Teatrze Miejskim w Bydgoszczy (1929-1930, 1931), Teatrze Miejskim w Toruniu (1930-1931), Teatrze Polskim w Warszawie (1931–1932), Teatrze im. Stefana Żeromskiego w Warszawie (1932), Teatrze Kameralnym w Warszawie (1932) oraz Teatrze Wołyńskim im. Juliusza Słowackiego w Łucku (1934).

Po paru latach, Brodzikowski znalazł się w Częstochowie, gdzie zaangażowany przez Iwo Galla, pełnił różnorodne funkcje, zaczynając jako aktor, a następnie stając się reżyserem oraz dyrektorem (od 1935 roku) Teatru Miejskiego Kameralnego. W trakcie II wojny światowej zrezygnował z aktywności scenicznej, decydując się na pracę w Warszawskiej Izbie Rolniczej.

Po zakończeniu działań wojennych wrócił do Częstochowy, gdzie w lutym 1945 roku ponownie otworzył Teatr Miejski. Wkrótce potem przeniósł swoje zainteresowania do Krakowa, gdzie ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, jednocześnie sięgając po inne kierunki, takie jak historia sztuki. Jego występy miały miejsce na scenach różnych krakowskich teatrów: Stary Teatr, Teatr im. Juliusza Słowackiego, a także Kameralny TUR. Reżyserował również gościnnie w Opolu i Gorzowie Wielkopolskim. W 1949 roku miał szansę objąć dyrekcję objazdowego Teatru Młodego Widza, jednak projekt nie doszedł do skutku.

Kolejne lata spędził w Bielsku-Białej, gdzie występował oraz reżyserował w Teatrze Polskim (1949–1953). Po tym okresie podjął pracę w Teatrach Dramatycznych w Szczecinie (1953–1954) oraz w teatrze łódzkim, w tym w Powszechnym i Młodego Widza (1954–1957). W tym czasie współpracował z Państwową Wyższą Szkołą Teatralną, gdzie przez wiele lat reżyserował przedstawienia dyplomowe, a jego talent został doceniony Złotym Krzyżem Zasługi w 1956 roku oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski w 1966 roku.

W 1957 roku Brodzikowski przeniósł się do Warszawy, gdzie kontynuował swoją karierę w Teatrze Młodej Warszawy (nast. Kameralnym, Rozmaitości) aż do przejścia na emeryturę w 1968 roku, po tym czasie sporadycznie występując. W latach 1959–1977 brał udział również w produkcjach Teatru Telewizji, co znacząco wzbogaciło jego dorobek artystyczny. Równolegle, jego zainteresowania obejmowały tłumaczenia z języka rosyjskiego, przenosząc na polski teksty wielkich autorów, takich jak Aleksandr Ostrowski, Iwan Turgieniew, Nikołaj Gogol, Walentin Katajew oraz Dienis Fonwizin.

Brodzikowski w swoim życiu był dwukrotnie żonaty: z Haliną Zieleniewską (1924) oraz ze scenografką Marią Powala-Niedźwiedzką. Po zakończeniu swojej kariery artystycznej, znalazł spokój w życiu powojennej Warszawy, aż do śmierci, a jego ostatnim miejscem spoczynku stał się cmentarz Powązkowski w Warszawie.

Filmografia

Filmografia Kazimierza Brodzikowskiego jest bogata i obejmuje różnorodne role w polskiej kinematografii. Oto najważniejsze z nich:

• Pałac na kółkach (1932) – automobilista,
• Przeor Kordecki – obrońca Częstochowy (1934) – Michał Małynicz,
• Nawrócony (1947),
• Pierwsze dni (1951) – inżynier Karwacki,
• Młodość Chopina (1951) – woźnica u Skarbków,
• Podhale w ogniu (1955),
• Zemsta (1956) – ksiądz,
• Panny z Wilka (1979) – lokaj w Wilku.

---

Oceń: Kazimierz Brodzikowski

---