Janusz Stefanowicz

Polityka i administracja

Janusz Juliusz Stefanowicz, urodzony 24 listopada 1932 roku we Włocławku, był wybitnym polskim dziennikarzem oraz specjalistą w dziedzinie politologii. Jego działalność wpisuje się w bogaty kontekst polskiego życia medialnego i politycznego, a także aktywizmu społecznego.

Stefanowicz był znaczącą postacią w Stowarzyszeniu „Pax”, gdzie jego wpływ na krzewienie wartości katolickich w polskiej kulturze był widoczny. W latach 1972–1980 pełnił funkcję redaktora naczelnego dziennika „Słowo Powszechne”, co było kluczowym okresem w jego karierze zawodowej.

Wkrótce po tym, w 1980 roku, został wybrany na posła na Sejm PRL VIII kadencji, gdzie działał do 1985 roku. Jego zaangażowanie w politykę culminowało w latach 1984-1988, kiedy to pełnił zaszczytną rolę ambasadora PRL w Paryżu.

Jako profesor nauk humanistycznych, Janusz Stefanowicz wniósł istotny wkład do polskiej myśli akademickiej, kształcąc wiele pokoleń studentów i wpływając na rozwój politologii w Polsce. Jego życie dobiegło końca 17 grudnia 1998 roku, pozostawiając po sobie trwały ślad w historii polskiego dziennikarstwa i polityki.

Życiorys

Janusz Stefanowicz, wybitny intelektualista, rozpoczął swoją edukację prawniczą w 1950 roku na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Jego debiut dziennikarski przypadł na 1951 rok, kiedy to opublikował artykuł pt. Sinclair Lewis w „Słowie Powszechnym”, w sekcji zatytułowanej W młodych oczach. Dwa lata później podjął studia na Uniwersytecie Warszawskim, a od lutego 1954 roku pracował w Wydziale Zagranicznym Stowarzyszenia „Pax”. W czerwcu tego samego roku bronił pracy magisterskiej pt. Geneza i funkcjonowanie Organizacji Państw Amerykańskich, której promotorem był Manfred Lachs.

W 1955 roku Janusz Stefanowicz rozpoczął pracę jako redaktor w dziale zagranicznym „Słowa Powszechnego”, szybko awansując na kierownika działu, a w 1960 roku został zastępcą redaktora naczelnego pisma. Będąc członkiem Stowarzyszenia „Pax”, które wspierał od 1957, zdobył w 1967 roku stopień doktora nauk humanistycznych na Wydziale Historycznym UW, na podstawie pracy Kościół i Chrześcijańska Demokracja we Włoszech powojennych, napisanej pod kierunkiem Rafała Gerbera. W 1968 roku zasiadł w Prezydium Stowarzyszenia „Pax”, a od 1971 był członkiem 8-osobowego Sekretariatu Prezydium.

W okresie 1972-1982 pełnił funkcję wiceprezesa Polskiego Klubu Publicystów Międzynarodowych, a w latach 1976-1980 był członkiem prezydium Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (SDP). W oczach publiczności Janusz Stefanowicz zdobył uznanie przez swoje publikacje w takich pismach jak „Polityka”, „Życie Warszawy”, „Kultura” i „Perspektywy”. W 1980 roku zdobył mandat posła na Sejm VIII kadencji, gdzie był aktywnym uczestnikiem wielu komisji. Jednakże, jesienią 1980 roku utracił członkostwo w Prezydium Stowarzyszenia „Pax” oraz stanowisko redaktora naczelnego „Słowa Powszechnego”. Po ogłoszeniu stanu wojennego, wspierał nowe władze „Pax”, a w 1982 roku objął stanowisko dyrektora i redaktora naczelnego Instytutu Wydawniczego PAX, stając się ponownie wiceprzewodniczącym Stowarzyszenia „Pax” i członkiem ruchu PRON.

W styczniu 1982 roku habilitował się na podstawie pracy pt. Europa powojenna na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych, a nieco później zrezygnował z pracy w „Życiu Warszawy”, aby skupić się na pracy naukowej w Centralnym Ośrodku Metodycznym Nauk Politycznych UW. W 1984 roku objął stanowisko ambasadora PRL w Paryżu, zapewniając organizację wizyty Wojciecha Jaruzelskiego u François Mitterranda w grudniu 1985 roku. Misję dyplomatyczną zakończył w 1988 roku, a od marca 1989 roku został pracownikiem Instytutu Nauk Politycznych PAN.

Pomimo porażki w wyborach w 1989 roku, Janusz Stefanowicz kontynuował swoją karierę naukową, a w 1990 roku rozpoczął pracę w nowo utworzonym Instytucie Studiów Politycznych PAN, gdzie kierował Zakładem Europejskich Stosunków Politycznych. 15 kwietnia 1998 roku otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych, a w ISP PAN pracował do lipca 1998 roku. Był również laureatem Nagrody im. Włodzimierza Pietrzaka w 1961 roku oraz Nagród PISM za książki Świat w trzydziestu odsłonach i Europa powojenna, wydane odpowiednio w 1967 i 1978 roku.

Na zawsze pozostanie w pamięci jako osoba, która przyczyniła się do polskiej myśli politycznej, a jego prochy spoczywają na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera O-4-13/14).

Odznaczenia

Janusz Stefanowicz jest osobą, która została uhonorowana wieloma odznaczeniami, które odzwierciedlają jego zasługi i wkład w rozwój społeczny oraz kulturalny Polski. Poniżej przedstawiono listę tych wyróżnień:

  • Złoty Krzyż Zasługi, przyznany w 1964 roku,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, który otrzymał w 1974 roku,
  • Medal 30-lecia Polski Ludowej,
  • Order Sztandaru Pracy II klasy, przyznany w 1979 roku.

Wybrane publikacje

Janusz Stefanowicz jest autorem wielu ważnych publikacji, które mają znaczący wpływ na myśl polityczną i społeczną. Oto niektóre z jego wybranych prac:

  • Chrześcijańska demokracja, „Pax”, Warszawa 1963,
  • Świat w trzydziestu odsłonach, „Pax”, Warszawa 1966,
  • Watykan i Włochy. 1860-1960, „Pax”, Warszawa 1967,
  • Don Murri, „Pax”, Warszawa 1970,
  • Profile Europy, „Książka i Wiedza”, Warszawa 1971,
  • Chadecja wczoraj i dziś, „Książka i Wiedza”, Warszawa 1973,
  • W kręgu Marca Sangniera, „Pax”, Warszawa 1973,
  • Kiedy ma się dwieście lat… Zapiski amerykańskie, „Pax”, Warszawa 1975,
  • Włochy współczesne, „Wiedza Powszechna”, Warszawa 1976,
  • Bunt mniejszości: współczesne separatyzmy narodowe, „Wiedza Powszechna”, Warszawa 1977,
  • Europa powojenna. 1945–1975, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1977,
  • Stary nowy świat. Ciągłość i zmiana w stosunkach międzynarodowych, „Pax”, Warszawa 1978,
  • Bezpieczeństwo współczesnych państw, „Pax”, Warszawa 1984,
  • Rzeczypospolitej pole bezpieczeństwa, ISP PAN, Warszawa 1993,
  • Polityka europejska V [Piątej] Republiki, ISP PAN, Warszawa 1994,
  • Ład międzynarodowy. Doświadczenie i przyszłość, ISP PAN, Warszawa 1996,
  • Od Kapeta do Mitterranda: tysiącletni sen o potędze 987–1995, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996,
  • Niewdzięczna misja. Zapiski ambasadora w Paryżu 1984–1989, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1997,
  • Anatomia polityki międzynarodowej: (podręcznik akademicki), Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 1999.

Przypisy

  1. Stefan Kisielewski: Moje typy. „Tygodnik Powszechny”, 02.12.1984 r. [dostęp 21.01.2020 r.]
  2. Kandydaci PAX – który lepszy?, „Ilustrowany Kurier Polski”, nr 140, 16.06.1989 r.
  3. „Trybuna Robotnicza”, nr 109, 10.05.1983 r.
  4. Cmentarz Stare Powązki: EMILIA STEINKELLER, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 30.11.2019 r.]

Oceń: Janusz Stefanowicz

★★★★★
Średnia ocena:4.67 Liczba ocen:12