Wacław Gurynowicz, który przyszedł na świat 22 czerwca 1865 roku w Włocławku, to postać niezwykle istotna w świecie polskiego teatru. Jego kariera jako aktora teatralnego obejmowała wiele lat, a jego dorobek artystyczny wpisał się w historię polskiej sceny teatralnej.
Niestety, życie Wacława Gurynowicza dobiegło końca w lipcu 1943 roku w Łodzi, pozostawiając po sobie trwały ślad w sercach miłośników teatru.
Kariera zawodowa
Wacław Gurynowicz rozpoczął swoją przygodę ze sceną w 1888 roku, kiedy to zadebiutował w Radomiu w zespole pod kierownictwem Lucjana Dobrzańskiego i Jana Reckiego. W latach 1889–1891 miał okazję występować w różnych wędrownych grupach teatralnych oraz warszawskich teatrach ogródkowych, takich jak „Alhambra”, „Promenada”, „Wodewil” i „Eldorado”. W początkowym okresie swojej kariery czasami śpiewał również w operach, w tym w roli Dziemby w „Halce”.
W kolejnych latach, od 1891 do 1894, Gurynowicz był członkiem zespołu Ludwika Czystogórskiego, z którym podróżował i występował w Lublinie, Radomiu, Kielcach oraz stolicy. W 1894 roku pojawił się na scenie w Łodzi, a w sezonie 1895/96 dołączył do zespołu Bolesława Mareckiego.
Jednak najbardziej znaczącym okresem w jego karierze był czas od 1897 do 1939 roku, kiedy to związał się na stałe z Teatrem Miejskim w Łodzi. To właśnie tam obchodził swoje trzydziestopięciolecie pracy scenicznej w 1923 roku, wcielając się w postać Millera w sztuce „Intryga i miłość”. W wakacje 1906 roku oraz w maju 1908 roku, Gurynowicz występował także w zespole Mariana Gawalewicza w stołecznej Filharmonii.
W 1933 roku został uhonorowany tytułem członka zasłużonego Związku Artystów Scen Polskich, co potwierdza jego wysoką pozycję w polskim świecie teatru.
Role teatralne
Wacław Gurynowicz, znany ze swojego talentu aktorskiego, rozpoczął swoją drogę na scenie, odgrywając przede wszystkim role komicznych amantów. W miarę jak jego kariera się rozwijała, jego repertuar zaczął obejmować charakterystyczne epizody, w których z powodzeniem wcielał się w postacie Żydów oraz pyszałków. Jego niezwykłe umiejętności aktorskie przyciągały widzów, a on sam stał się rozpoznawalny dzięki każdej z ról, które miał okazję zagrać.
- Wesele – Żyd,
- Dożywocie – Twardosz,
- Maria Stuart – Morton,
- Damy i Huzary – Grzegorz,
- Dziady – Kruk, chłop,
- Makbet – Siward,
- 1898: Małka Szwarcenkopf Gabrieli Zapolskiej – Marszelik,
- 1898: Gałganduch, czyli Trójka hultajska według Kazimierza Wroczyńskiego – Strudel,
- 1903–1906: Kolega Crampton wg Gerharta Hauptmana – ojciec Andrzeja,
- 1914: Wóz Drzymały według utworu Józefa Rączkowskiego – chłop Michał Niedziela,
- 1926: Codziennie o piątej – Franciszek,
- 1926: Róża – Mówca II,
- 1927: Kredowe koło – oberżysta,
- 1927: Panna Flutte (1927) – ojciec,
- 1927: Wyzwolenie – robotnik,
- 1928: Zemsta – Dyndalski,
- 1929: Grube ryby – Filip,
- 1932: Azef,
- 1936: Tajny agent według powieści Josepha Conrada – jako anarchista Karol Jundt.
Te liczne i różnorodne role, które kreował Wacław Gurynowicz, świadczą o jego wszechstronności oraz nieprzeciętnej zdolności interpretacji postaci, co sprawia, że pozostaje on ważną postacią w polskim teatrze.
Przypisy
- a b c d e f g h i j k l m n o p q Wacław Gurynowicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 22.09.2022 r.]
- Tajny agent, [w:] Encyklopedia teatru polskiego. [online] [dostęp 05.09.2022 r.]
- Teatr i Kino, [w:] „Hasło Łódzkie”, 1927, nr 24, s. 12. [online] [dostęp 05.09.2022 r.]
- (a), Z teatru, „Rozwój” 1914, nr 255, s. 3, [online] [dostęp 21.09.2022 r.]
- Jarosław Komorowski, [Piramida zbrodni: Makbet w kulturze polskiej, 1790–1989], Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 2002 s. 292.
- AnnaA. Kuligowska-Korzeniewska AnnaA., Teatr polski w Łodzi 1844–1918, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1995, s. 210.
- a b c d e f g h Wacław Gurynowicz, [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, Warszawa: PWN, 1973, s. 215.
- ZbigniewZ. Wilski ZbigniewZ., Straty osobowe teatru polskiego w okresie 1 IX 1939 – 8 V 1945, „Pamiętnik Teatralny”, R. XII (Z. 1–4 (45–48)), 1963, s. 370.
- „Głos Poranny” (Łódź), nr 123, 5 maja 1933, s. 6.
- „Tygodnik Łódzki”, nr 2, marzec–kwiecień 1923, s. 9.
- Teatr Miejski w Łodzi 1922–1927, Łódź: Jan Mroziński, 1927, s. 11, [dostęp 05.09.2022 r.]
- Encyklopedia Teatru Polskiego.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Zofia Matuszczyk-Cygańska | Paweł Wendorff | Ronnie Ferrari | Aron Lejeles | Teodor Buchholz | Leon Płoszay | Mariusz Ziółkowski (muzyk) | Antonina Klońska-Sauer | Marian Kustra | Andrzej Nejman | Jan Krenz (dyrygent) | Aharon Megged | Andrzej Rudziński | Zbigniew Stec | Jerzy Soszyński-Ostoja | Adam Andrzejewski (śpiewak) | Karol Szałwiński | Wacław Konopka | Barbara Narębska-Dębska | Paweł Orłowski (aktor)Oceń: Wacław Gurynowicz