Wojciech Narębski

---

Życiorys

Wojciech Narębski był synem Stefana Narębskiego, który w 1928 roku postanowił przenieść swoją rodzinę z Włocławka do Wilna, gdzie objął stanowisko architekta miejskiego. Jego życie nabrało dramatycznego obrotu w 1941 roku, kiedy to za działalność w Związku Wolnych Polaków został aresztowany przez NKWD. Narębski trafił do więzienia na Łukiszkach, a później został przewieziony do Gorków.

Po powołaniu Polskich Sił Zbrojnych, Wojciech służył jako kierowca ciężarówki w 2 Korpusie. Brał udział w kampanii włoskiej, zwłaszcza w 22 Kompanii Zaopatrywania Artylerii. Jednym z najbardziej znanych faktów z tej jednostki był obecność niedźwiedzia syryjskiego o imieniu Wojtek, który stał się sympatyczną postacią tej jednostki. Warto jednak zaznaczyć, że Wojciech Narębski nigdy nie był jego opiekunem, co jest niejednokrotnie mylnie powtarzane. Nieporozumienie to wynikało prawdopodobnie z faktu, iż w kompanii znajdowało się dwóch Wojtków: „Mały Wojtek” – to właśnie Wojciech Narębski, oraz „Duży Wojtek” – rzeczywisty miś.

W czasie swojej służby wojskowej, Wojciech równocześnie rozwijał swoją edukację, kończąc kursy maturalne, które zakończyły się uzyskaniem tzw. „małej matury” w Palestynie w 1943 roku. Pełną maturę zdobył w 1946 roku w Gimnazjum i Liceum działającym przy 2 Korpusie Polskim, które zlokalizowane były w Alessano i Cawthorne.

Po wojnie, w 1947 roku, Narębski powrócił do Polski i osiedlił się z rodziną w Toruniu. Rozpoczął pracę jako asystent w Katedrze Mineralogii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, a równocześnie podjął studia chemiczne na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, które ukończył w 1952 roku, specjalizując się w mineralogii pod kierunkiem Marii Kołaczkowskiej.

W latach 1953–1955 odbył studia doktorskie w zakresie geochemii w prestiżowych instytucjach, takich jak Akademia Górniczo-Hutnicza i Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Po zakończeniu studiów związał swoją karierę zawodową z Muzeum Ziemi PAN w Krakowie, gdzie pracował od 1956 roku. Tematem jego rozprawy doktorskiej, obronionej w 1957 roku, była „Mineralogia i geochemiczne warunki genezy syderytów fliszu karpackiego”, której promotorem był Antoni Gaweł. W 1965 roku zdobył stopień doktora habilitowanego na Uniwersytecie Jagiellońskim na podstawie rozprawy „Petrochemia law puklistych Gór Kaczawskich oraz niektóre ogólne problemy petrogenezy spilitów”. W 1973 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1986 roku profesora zwyczajnego nauk o Ziemi.

W trakcie swojej kariery Wojciech Narębski aktywnie uczestniczył w życiu akademickim oraz naukowym. Działał w Polskim Towarzystwie Geologicznym od 1951 roku oraz w Polskim Towarzystwie Mineralogicznym (od 1969 roku), w którym pełnił funkcję wiceprezesa zarządu głównego. W 1992 roku PTM uhonorowało go tytułem członka honorowego. Publikował także prace dotyczące działań 2 Korpusu w kampanii włoskiej, w tym napisał wstęp do książki autorstwa Łukasza Wierzbickiego, zatytułowanej „Dziadek i niedźwiedek. Historia prawdziwa”, która opisuje losy niedźwiedzia Wojtka z Armii Andersa.

Wojciech Narębski był także utalentowanym muzykiem. Grał na skrzypcach i śpiewał tenorem, występując w chórze przy kościele św. Anny w Krakowie. W 2016 roku otrzymał nagrodę honorową „Świadek Historii”, przyznawaną przez Instytut Pamięci Narodowej, co stanowiło wyraz uznania za jego wkład w pamięć historii. Narębski zmarł 27 stycznia 2023 roku w Krakowie, a jego pogrzeb miał miejsce 11 lutego tego samego roku w kościele św. Anny w Krakowie, gdzie został pochowany na cmentarzu Grębałowskim.

Publikacje

Wojciech Narębski jest autorem kilku znaczących publikacji, które zasługują na szczególną uwagę. Poniżej znajduje się lista jego prac:

• Na dalekiej północy (1966),
• Działania 5. Wileńskiej Brygady Piechoty podczas kampanii włoskiej 1944-45 (2005, ISBN 83-87865-49-4).

Awanse

Wojciech Narębski osiągnął znaczące awanse w swojej karierze wojskowej, które odzwierciedlają jego poświęcenie i umiejętności.

• starszy strzelec podchorąży – 1945,
• kapral podchorąży – 1945,
• podpułkownik – 9 lipca 2018,
• pułkownik – 2023 (pośmiertnie).

Odznaczenia

Wojciech Narębski, ceniony za swoje osiągnięcia, został odznaczony wieloma wyróżnieniami, które potwierdzają jego niezłomne zaangażowanie w działalność kombatancką oraz kultywowanie tradycji Polskich Sił Zbrojnych. Wśród przyznanych mu odznaczeń wymienia się:

• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski – 2023 (pośmiertnie),
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski – 2004 „za wybitne zasługi w działalności kombatanckiej, za kultywowanie tradycji Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie”,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Medal Wojska,
• Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino,
• Krzyż Armii Krajowej,
• Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie z okuciami „MONTE CASSINO”, „ANKONA” i „BOLONIA”,
• Gwiazda za Wojnę 1939–1945 (Wielka Brytania),
• Gwiazda Italii (Wielka Brytania),
• Medal Obrony (Wielka Brytania),
• Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania),
• Order Zasługi Republiki Włoskiej (Włochy),
• Order Świętego Sebastiana (odznaczenie prywatne, Portugalia),
• Order Uśmiechu – 2022,
• Medal „Pro Patria” – 2012,
• Medal „Pro Bono Poloniae”,
• Medal „Za kultywowanie pamięci o żołnierzach 2 Korpusu Polskiego” – 2017,
• Medal „Pamięci o Niepodległej” – 2018.

Te odznaczenia są nie tylko dowodem na jego zasługi, ale także przypomnieniem o wielkiej historii i tradycji, jakie niesie za sobą służba w szeregach Polskich Sił Zbrojnych.

---

Oceń: Wojciech Narębski

---