Agnieszka Kowalewska

---

Życiorys

Agnieszka Kowalewska była postacią znaczącą we współczesnej kulturze i historii Włocławka. Córka Zofii z Matuszkiewiczów, urodzona w 1903 roku, zmarła 22 września 2019 roku po krótkiej, lecz ciężkiej chorobie. W młodości ukończyła Liceum im. Marii Konopnickiej we Włocławku, a następnie podjęła studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie obroniła pracę doktorską w 1975 roku, uzyskując stopień doktora nauk humanistycznych.

W 1966 roku rozpoczęła pracę jako asystentka muzealna w Muzeum Kujawskim we Włocławku, które obecnie nosi nazwę Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej. Tam kierowała Działem Historycznym Muzeum, a jej wkład do tej instytucji był ogromny. Od 1980 do 1991 roku pełniła funkcję Kierowniczki Muzeum Historii Włocławka, które jest filią MZKiD. Jej kariera w muzealnictwie osiągnęła szczyt, gdy od 1 lipca 1991 do 31 marca 2008 roku zajmowała stanowisko Dyrektorki Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej. W trakcie jej kadencji Muzeum zyskało Kujawsko-Dobrzyński Park Etnograficzny w Kłóbce, który został otwarty w 1993 roku.

W latach 1975-79 piastowała stanowisko Starszej Inspektorki Wojewódzkiej w Wydziale Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego we Włocławku. Ponadto, była aktywną uczestniczką społeczności lokalnej. Należała do Obywatelskiego Komitetu Odbudowy Pomnika Poległych Obrońców Wisły 1920 roku we Włocławku, który został zainicjowany 14 grudnia 1988 roku. Pod jej kierownictwem prace nad odbudową pomnika zakończono w 1990 roku. Dodatkowo, współtworzyła Komitet Założycielski Dobrzyńsko-Kujawskiego Towarzystwa Kulturalnego, które zostało zawiązane 4 maja 2001 roku.

Uroczystości pogrzebowe odbyły się 28 września 2019 roku w Kościele pw. Wszystkich Świętych we Włocławku. Po ceremonii pochowano ją na lokalnym Cmentarzu Komunalnym, w grobie rodziny Matuszkiewiczów w kwaterze 42/2/25. Warto zaznaczyć, że w nowym grobie, który powstał na przełomie 2019 i 2020 roku, odnajdujemy odniesienie do dawniejszej płyty nagrobnej, tworząc pamięć o rodzinnej historii.

Publikacje

Agnieszka Kowalewska, w wraz z Olgą Krut-Horonziak, jest współautorką ważnej publikacji zatytułowanej Ulice i pomniki starego Włocławka, która została wydana w 2004 roku. W dalszym ciągu swojej kariery, uczestniczyła w komitecie redakcyjnym publikacji Pro Memoria Obrońcom Wisły 1920, która ujrzała światło dzienne w 2010 roku, tym razem w towarzystwie Bartłomieja Kołodzieja i Zbigniewa Kaweckiego.

Jej dorobek obejmuje szereg informatorów oraz katalogów, które zostały wydane pod szyldem Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku. W szczególności możemy wymienić tytuły takie jak: Włocławek w starych sztychach, rysunkach i fotografii oraz jego odnowa (1980, wspólnie z Marcinem Przyłuskim), Siedemnastowieczny skarb srebrnych monet z Kruszyna pod Włocławkiem (1986), Odznaki i odznaczenia wojskowe w zbiorach Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku (1986), Pracownia fotograficzna z przełomu XIX i XX w. ze zbiorów zakładu fotograficznego „K. Szałwiński” (1991) oraz Militaria w zbiorach Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej (1991). Dodatkowo, była redaktorką kilku innych eksponowanych prac.

Warto również zaznaczyć, że Kowalewska miała swój wkład w rozdziałach Monografii Brześcia Kujawskiego (1970) oraz w publikacji Ziemia Kujawska (tom 4-5, 1974). Ponadto, w 1988 roku opublikowała tekst w Ulicach starego Włocławka, która została wydana przez Dobrzyńsko-Kujawskie Towarzystwo Kulturalne, a dwa lata później stworzyła Informatora Obywatelskiego Komitetu Odbudowy Pomnika Poległych Obrońców Wisły z 1920 roku. Jej prace były regularnie publikowane także w Biuletynie Przewodnickim Oddziału Kujawskiego PTKK we Włocławku.

Odznaczenia

Agnieszka Kowalewska, znana z niezwykłej pasji do muzealnictwa oraz działań społecznych, została uhonorowana wieloma odznaczeniami za swoje osiągnięcia. Wśród nich znajduje się kilka prestiżowych nagród:

• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” przyznana w 1974 roku,
• Srebrna Odznaka „Zasłużony dla województwa włocławskiego” zdobyta w 1981 roku,
• Złota Odznaka „Za Opiekę nad Zabytkami” również z 1981 roku,
• Złoty Krzyż Zasługi, który otrzymała w 1988 roku,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski przyznany w 1999 roku,
• Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” otrzymany w 2008 roku.

Każde z tych odznaczeń jest świadectwem jej zaangażowania i wkładu w świat kultury oraz ochronę dziedzictwa narodowego.

---

Oceń: Agnieszka Kowalewska

---