Bogdan Pawłowski (kompozytor)


Bogdan Pawłowski, urodzony 2 stycznia 1932 roku we Włocławku, to wybitny polski kompozytor, aranżer, dyrygent oraz pedagog. Jego edukacja muzyczna rozpoczęła się w I Państwowym Liceum i Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi, gdzie zdobył pierwsze muzyczne doświadczenia, a następnie kontynuował naukę na Wydziale Kompozycji pod okiem prof. Tomasza Kiesewettera oraz na Wydziale Wychowania Muzycznego Akademii Muzycznej w Łodzi.

Pawłowski jest autorem muzyki do ponad 200 spektakli dramatycznych oraz 28 lalkowych, co czyni go jednym z najbardziej płodnych twórców polskiej sceny muzycznej. W jego dorobku znajdują się także dwa balety pełnospektaklowe: „Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków”, którego prapremiera miała miejsce 14 marca 1970 roku w Teatrze Wielkim w Łodzi, oraz „Kot w butach”, którego prapremiera odbyła się w listopadzie 1996 roku w Opera NOVA w Bydgoszczy.

Balet „Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków” zyskał ogromną popularność, zapewniając Pawłowskiemu międzynarodowe uznanie. Jest wystawiany na licznych scenach operowych oraz teatrów muzycznych w Europie, Azji, a także w Ameryce Północnej, w tym w Kanadzie. Do dnia dzisiejszego odbyło się około 50 premier tego baletu, co świadczy o jego trwałej obecności w repertuarze artystycznym na całym świecie.

Działalność artystyczna

W latach 1956–1991 Bogdan Pawłowski pełnił funkcję Kierownika Muzycznego, a następnie przez sześć lat, od 1985 do 1991 roku, był Dyrektorem Naczelnym i Artystycznym w Teatrze Powszechnym w Łodzi. Przez ten czas znacząco wpłynął na rozwój muzyczny tego miejsca.

Był także współpracownikiem Polskiego Radia w Łodzi, gdzie przez dwa dekady pełnił rolę kierownika muzycznego ogólnopolskiej audycji „Wesoły Autobus”. Bogdan stworzył w tym czasie ponad 300 piosenek o tematyce folklorystyczno-rozrywkowej, co podkreśla jego wszechstronność i talent.

Jako kompozytor, Pawłowski stworzył muzykę do licznych spektakli teatralnych oraz programów muzycznych emitowanych w telewizji. Na szczególną uwagę zasługują jego dzieła dla dzieci, w tym muzyka do serii filmów animowanych „Tymoteusz Rym Cim Cim”, które były produkowane w wytwórni „Semafor” w Łodzi.

Dodatkowo, był autorem ilustracji muzycznych do filmów oświatowych realizowanych w W.F.O. w Łodzi. Jego twórczość obejmowała również muzykę do pięcioodcinkowego serialu telewizyjnego dla TVP pt. „Rok 1809”, co świadczy o jego aktywności na polu telewizyjnym.

Bogdan Pawłowski jest także uznawanym dyrygentem. Prowadził wiele przedstawień zarówno w teatrach dramatycznych, jak i w Teatrze Wielkim w Łodzi. Ponadto, jako pedagog, nauczał instrumentacji, czytania partytur oraz propedeutyki kompozycji w Akademii Muzycznej w Łodzi, przekazując swoją pasję i umiejętności kolejnym pokoleniom muzyków.

Nagrody

W uznaniu za swoje osiągnięcia artystyczne, Bogdan Pawłowski otrzymał szereg wyróżnień i nagród, które podkreślają jego wkład w rozwój kultury. Oto niektóre z nich:

  • Złoty Krzyż Zasługi – 1984,
  • Honorowa Odznaka Miasta Łodzi – 1972,
  • Zasłużony Działacz Kultury – 1981,
  • Odznaka za zasługi dla województwa zamojskiego – 1986,
  • Nagroda Marszałka Województwa Łódzkiego za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania dóbr kultury oraz szczególne zaangażowanie w pracę na rzecz kultury – 2015,
  • Nagroda Prezydenta Miasta Łodzi za działalność artystyczną – 2020.

Twórczość dla dzieci

Bogdan Pawłowski to kompozytor, którego twórczość obejmuje szereg spektakli skierowanych do młodszej publiczności. W jego bogatym dorobku artystycznym znajdują się liczne przedstawienia, które zdobyły uznanie dzieci i rodziców. Wśród najbardziej znaczących tytułów należy wymienić:

  • Michałek w opałach – 1958,
  • Jak dzieci przeprosiły Św. Mikołaja – 1958,
  • Za siedmioma górami – 1959,
  • Królowa Śniegu – 1960,
  • Jaś i Małgosia – 1961,
  • Niedźwiedź Króla Gniewobora – 1962 (musical, 17 realizacji),
  • Niewidzialny Książę – 1964,
  • Robin Hood – 1964,
  • Tajemnica starej wierzby – 1966,
  • Turniej z czarodziejem – 1968,
  • Zatopione królestwo – 1970,
  • Słoneczny kraj – 1972 (musical),
  • Wiercipięta – 1973,
  • Historia o sosnowym pieńku – 1977,
  • Królewicz Rumianek – 1977,
  • Nowe szaty króla – 1978,
  • Przygody wesołego diabła – 1979,
  • Piotruś Pan – 1979 (musical odznaczony nagrodą Srebrnej Łódki, zrealizowany również w Pradze),
  • Czarodziej – 1981,
  • Uki-Puki – 1983,
  • Urodziny Słonia – 1984,
  • Wesoła bajka o smutnej Królewnie – 1985.

W każdym z tych dzieł Pawłowski łączył muzykę z wartościowymi przesłaniami, co czyniło jego spektakle atrakcyjnymi dla najmłodszych widzów.

Najważniejsze kompozycje muzyki poważnej

W dorobku kompozytorskim Bogdana Pawłowskiego można odnaleźć wiele znaczących dzieł w obrębie muzyki poważnej. Oto niektóre z nich:

  • wariacje fortepianowe – 1970,
  • 5 pieśni na sopran i fortepian – 1970,
  • polonez na orkiestrę symfoniczną – 1968,
  • kwartet smyczkowy – 1971,
  • kwintet dęty – 1972,
  • 2 suity fortepianowe w stylu barokowym – 1969,
  • suita żartobliwa na mały zespół dęty blaszany – 1973,
  • zanikające rytmy na zespół perkusyjny,
  • uwertura Polska A.D. – 1984-1984,
  • suita na małą orkiestrę symfoniczną – 1974,
  • 10 miniatur na różne instrumenty i fortepian z cyklu: instrumentoznawstwo – 1995–1999,
  • 6 impresji na orkiestrę smyczkową – 1999-2000,
  • 6 refleksji na kwartet smyczkowy – 1999-2000,
  • wokaliza na sopran i orkiestrę smyczkową,
  • 14 utworów różnych na orkiestrę smyczkową,
  • utwory różne na kwartet smyczkowy,
  • 7 utworów na instrumenty dęte drewniane z towarzyszeniem orkiestry smyczkowej,
  • żart na cztery klarnety,
  • nokturn na sopran i chór żeński a capella – 1996,
  • ave maria w formie fugi na chór żeński – 1994,
  • 13 kolęd polskich na chór żeński – 1994,
  • ave maria na chór męski,
  • rondo na fortepian – 1993.

Każde z tych utworów przyczynia się do bogatego pejzażu muzycznego, z którego Bogdan Pawłowski jest znany. Jego prace łączą tradycję z nowoczesnością, ukazując umiejętność kreacji i innowacyjnego podejścia do form muzycznych.

Instrumentacje wielkich dzieł scenicznych

Bogdan Pawłowski, jako utalentowany kompozytor, zasłynął z licznych instrumentacji wielkich dzieł scenicznych. Jego prace obejmują m.in.:

  • rekonstrukcję i instrumentację opery Filenis Statkowskiego,
  • instrumentację fragmentów oper i arii dla Teatru Wielkiego w Łodzi, Teatru Muzycznego w Łodzi oraz Teatru Muzycznego ROMA w Warszawie,
  • instrumentację opery Krakowiacy i górale,
  • nową instrumentację musicalu My Fair Lady,
  • nową instrumentację musicalu I Do, I Do na Festiwalu Polskiej Muzyki Filmowej w Łodzi,
  • instrumentalizację wodewilu Królowa przedmieścia,
  • instrumentację musicalu „Akademia Pana Kleksa”,
  • instrumentację baletu „Lamaila”.

Realizacje baletu Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków

Balet Królewna Śnieżka i Siedmiu Krasnoludków, stworzony przez Bogdana Pawłowskiego, zadebiutował 14 marca 1970 roku w Teatrze Wielkim w Łodzi. Przedstawienie to zdobyło popularność na międzynarodowych scenach operowych i teatrów muzycznych, nie tylko w Europie, ale również w Azji i Ameryce Północnej (Kanada).

Polskie realizacje

  • Teatr Wielki w Łodzi – pierwsza polska premiera – 14.05.1970,
  • Teatr Wielki w Łodzi – 1981,
  • Teatr Wielki w Łodzi – 1992,
  • Teatr Wielki w Łodzi – 1998,
  • Teatr Wielki w Łodzi – 2011,
  • Operetka Warszawska – 1985,
  • Opera w Krakowie – 2005,
  • Teatr Muzyczny w Gdyni,
  • Opera Leśna w Gdyni,
  • Teatr Muzyczny w Poznaniu – 1992,
  • Teatr Muzyczny w Poznaniu – 2007,
  • Opera Bałtycka w Gdańsku – 1997,
  • Teatr Muzyczny Roma w Warszawie – 1996,
  • Bydgoszcz, Opera i Operetka – 1975,
  • Bydgoszcz, Opera NOVA – 1983,
  • Operetka we Wrocławiu,
  • Opera we Wrocławiu – 1993,
  • Opera w Szczecinie – 1983,
  • Opera w Bytomiu – 1994,
  • Gdańsk, Opera Bałtycka – 1997,
  • Warszawski Balet Objazdowy,
  • Opera NOVA Bydgoszczy – premiera – 2.12.2000,
  • Teatr Muzyczny w Lublinie – premiera – 11.06.2006,
  • Krynica, Zesp. Tańca Artyst. Miniatury – 2017,
  • Kraków Teatr Muzyczny, choreografia Gołębiowski – 1977,
  • Kraków Teatr Muzyczny, choreografia Gołębiowski – 1994,
  • Wrocław Teatr Muzyczny – 1982,
  • Wrocław Teatr Muzyczny – 1994,
  • Teatr Muzyczny „ROMA” w Warszawie – 1996.

Zagraniczne realizacje baletu Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków

  • Arizona, PHOENIX BALLET, choreografia Woźniak – 2019,
  • Ateny, Pallas Theatre, choreografia Genrikh Mayorov – 2013,
  • Barcelona, Theatre Coliseum, choreografia Emelianow – 2013,
  • Brno, Teatr Narodowy w Brnie, choreografia Borkowski – od 1973 do dziś,
  • Bytom, Opera w Bytomiu, choreografia Konwiński – 1994,
  • Bautzen, choreografia Borkowski,
  • Belgia, Zespół Baletowy w Belgii,
  • Charlottesville, Charlottesville Balet – 2020,
  • Czelabińsk, Państwowy Teatr Akademicki, choreografia Mayorow – 2005,
  • Charków, Akad. Teatr Opery i Baletu im. Łysenko – 2009,
  • Conejos (Kolorado), Civic Ballet Company, choreografia Wejdlich – 2009,
  • Dniepr, Dniepropietrowski Akad. Teatr Opery i Baletu, choreografia Litvinow – 2019,
  • Izrael, Moskiewski Klasyczny Balet w Israelu – 2014,
  • Jakucja, Neryungri, choreografia Vasilieva,
  • Jekaterynburg, Ekaterinburg State Acad. Opera and Ballet Theatre, choreografia Kogan – 2014,
  • Floryda, Ballet Alafaya, choreografia Fedotow – 2014,
  • Floryda, FEDOTOW BALLET, choreografia Fedotow,
  • Holandia, Opera i Operetka, choreografia Marc Krone,
  • Hiszpania, Zespół Baletowy w Hiszpanii, choreografia Borkowski – 1999,
  • Hamilton, New Ballet Ensamble w Hamilton,
  • Kalifornia, San Gabriel, Elite Ballet Theatre – 2012,
  • Kanada, Hamilton Zespół Baletowy, choreografia Wińcza,
  • Kłajpeda, Teatr Muzyczny, choreografia Smoriginas,
  • Konakowo, Teatr Muzyczny, choreografia Majorow,
  • Krasnojarsk, Opera i Balet – 2013,
  • Kowno, Teatr Muzyczny, choreografia Borkowski,
  • Kujbyszew, choreografia Borkowski,
  • Kijów, Akad. Miejski Teatr Baletowy, choreografia Mayorow,
  • Kijów, choreografia Borkowski – 1975,
  • Kolorado, Laurova Ballet Academy, choreografia Laurova – 2009,
  • Lwów, Opera Lwowska, choreografia Chramow – 2014,
  • Lancaster, Lancaster Ballet Theater, choreografia Yeliohin – 2004,
  • Mińsk, Teatr Bolszoj Opery i Baletu, choreografia Furman – 2014,
  • Murmańsk, Teatr Regionalny Baletu, choreografia Majorow – 2014,
  • Moskwa, Teatr Opery i Baletu dla dzieci i młodzieży,
  • Moskwa, Balet Moskwa, choreografia Genrikh Mayorov,
  • Moskwa, Gorki Opera, choreografia Borkowski,
  • Moskwa, ROYAL MOSCOW BALLET,
  • Moskwa, Rosyjski Klasyczny Balet Moskwy,
  • Mołdawia, Opera im. Maria Biesu,
  • Morawska Ostrawa, Opera, choreografia Krejcirova – 2014,
  • Niemcy, Nordharzer Statebund Theater – 2014,
  • Niżny Nowogród, choreografia Majorow,
  • Nowosybirsk, Opera w Nowosybirsku,
  • Orlando, Russian Orlando Ballet, choreografia Michajłow,
  • Pensylwania, Ballet Teatr Lancaster, choreografia Yeliohin – 2004,
  • Santa Barbara, State ST. Ballet, choreografia Fliagina – 2014,
  • Samara, Samara Balet, choreografia Kasatkin – 2014,
  • San Diego, San Diego Ballet – 2018,
  • Scopje, Opera, choreografia Borkowski,
  • Togliatti, choreografia Kasatkin – 2015,
  • Ukraina, Teatr opery i baletu młodego widza, choreografia Majorow – 2015,
  • Ukraina, Narodowa Opera Ukrainy im. T. Szewczenki,
  • USA, Balet YUMA – 2014,
  • Wielka Brytania, choreografia Litvinow – 2015,
  • Wilno, choreografia Borkowski – 1972 [w kwietniu 2019 324 spektakle],
  • Wirginia, Virginia National Ballet Company – 2017.

Tournée zagraniczne różnych zespołów

  • Opera w Brnie – 3-tygodniowe tournée w Paryżu,
  • Warszawski Balet Objazdowy – trzykrotne tournée po Francji, Szwecji, Belgii i Niemczech,
  • Teatr Wielki w Łodzi – tournée w Niemczech, Holandii, Szwajcarii oraz Belgii,
  • Opera w Krakowie – dwukrotnie miesięczne tournée po Włoszech,
  • Teatr Wielki Opery i Baletu w Kijowie – 4-tygodniowe tournée w Moskwie,
  • Opera w Brnie – gościnne występy w Berlinie 2001, USA i Kanadzie,
  • Opera w Kijowie – gościnne występy w Zagrzebiu oraz w USA,
  • Opera NOVA – tournée w Holandii oraz Niemczech,
  • Ukrainian Classical Ballet – 3-tygodniowe tournée w Cardiff, Wielka Brytania, 2007,
  • Ukrainian Classical Ballet – tournée po Japonii, 2019.

Realizacje baletu Kot w butach

Kot w Butach – jest to balet skomponowany przez Bogdana Pawłowskiego, który miał swoją prapremierę 12 października 1997 roku w Opera NOVA w Bydgoszczy. Po tym wydarzeniu, dzieło to zostało również wystawione w Operze Dolnośląskiej, gdzie miało miejsce premierowe przedstawienie 18 maja 2002 roku. Balet „Kot w Butach” jest drugim dziełem Pawłowskiego w kategorii baletów, biorąc pod uwagę, że jego pierwszą realizacją był „Królewna Śnieżka i siedmiu krasnoludków”, a jego stylistyka wpisuje się w ramy postromantyzmu.

Warto również odnotować inne realizacje tego baletu, które miały miejsce w różnych teatrach:

Ważniejsze kompozycje dla teatrów dramatycznych

W twórczości Bogdana Pawłowskiego znajdują się dzieła, które znacząco wpłynęły na polski teatr dramatyczny. Jego kompozycje odznaczają się różnorodnością i kreatywnością, co przyczyniło się do ich popularności na scenach teatralnych. Do najważniejszych z nich należą:

  • Balladyna,
  • Kolorowa miłość – operetka,
  • Czarująca Szewcowa,
  • Pamiętnik Anny Frank,
  • Miłość oskarża,
  • Jegor Bułyczow i inni,
  • Ostrożnie z małżeństwem,
  • Skowronek,
  • Przygoda z Vaterlandem,
  • Jaśnie Pan Nikt,
  • Golem,
  • Romeo i Julia – muzyka nagrodzona na Festiwalu Sztuk Współczesnych,
  • Piosenka prawdę ci powie – wspólnie z A. Mundkowskim,
  • Dziady,
  • W 80 dni dookoła świata,
  • Radziwiłł Panie Kochanku,
  • Nasze miasto,
  • Dom otwarty,
  • Kim jesteś inżynierze,
  • Płaszcz,
  • Bereziacy,
  • Henryk V,
  • Lizystrata – musical,
  • Profesja Pani Warren,
  • Dobroczyńca,
  • Szczęście Frania,
  • Ksiądz Marek,
  • Ojciec królowej,
  • Król Lear,
  • Uczeń diabła,
  • Taniec śmierci,
  • Zamieć,
  • Alkad z Zalamei,
  • Klik-klak,
  • Maria,
  • Szachy,
  • To są momenta co się pamięta – spektakl śpiewany oparty na folklorze miejskim,
  • Dziewczyna na sprzedaż,
  • Jak obrabować bank,
  • Pożądanie w cieniu wiązów,
  • Nowe cierpienia młodego W.,
  • Moralność pani Dulskiej,
  • Pokój na godziny,
  • Szwejk,
  • Zapomnieć o Herostratesie,
  • Słoń,
  • Bołdyn,
  • Mecz,
  • Błękitny patrol,
  • Angelo Tyran Padwy,
  • Pokój pełen dymu,
  • Nora,
  • Młyn,
  • Z nadmiaru miłości,
  • Fantazy,
  • Skowronek,
  • Serca w matni,
  • Okulary,
  • Miesiąc na wsi,
  • Grube ryby,
  • Kwiaty łódzkie,
  • Przed maturą,
  • Idiotka,
  • Ryszard III,
  • Lot nad kukułczym gniazdem,
  • Monserrat,
  • Biderman i podpalacze,
  • Colas Breugnion,
  • Kopciuch,
  • Sługa dwóch panów,
  • Zbrodnia i kara,
  • Król IV,
  • Betlejem polskie – nowe opracowanie muzyczne,
  • Szeryf-Brandy – musical – wspólnie z J. Skubikowskim,
  • Wesele,
  • Szewcy,
  • Iwona, księżniczka Burgunda,
  • Barbara Radziwiłłówna,
  • Zwodnica,
  • Intryga i miłość,
  • Jan Maciej Karol Wścieklica,
  • Kartoteka,
  • Śpiewnik Domowy St. Moniuszki – opracowanie i instrumentacja,
  • Kram z piosenkami – opracowanie i instrumentacja na różne składy orkiestry w różnych teatrach,
  • Nie głaskało mnie życie po głowie,
  • Pan Tadeusz,
  • Serduszko.

Przypisy

  1. Nasz wiek. Gimnazjum i Liceum imienia Mikołaja Kopernika w Łodzi 1906–2006. Zarys historyczny. Wspomnienia, Henryk Władysław Skorek (red.), Łódź: I Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Łodzi i Stowarzyszenie Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Kopernika w Łodzi, 2006 r., s. 493, ISBN 83-908655-0-5.

Oceń: Bogdan Pawłowski (kompozytor)

Średnia ocena:4.47 Liczba ocen:18